W niektórych publikacjach specjalistycznych gołąb ten jest ( lub był do niedawna) zaliczany do tzw. barwistych ras gołębi. Ponieważ ma jednak w znacznym stopniu wykształcone ozdoby z piór, zalicza się go obecnie do grupy gołębi ozdobnych. Ogólnym pokrojem przypomina większych rozmiarów gołębia typu pospolitego, pod względem wzoru rysunku na upierzeniu natomiast jest typowym barwnogłowym ( ma barwną głowę i ogon). Upierzenie głowy ma podobne do perukarza ( chociaż peruka jest w mniejszym stopniu wykształcona), ale w odróżnieniu od niego ma skoki porośnięte stosunkowo obfitymi, długimi piórami. Ten rysunek oraz ozdoby z piór( peruka, łapcie) stanowią jego najważniejsze cechy. Z pozostałych cech wyróżnia się zaokrąglona głowa o wysokim i szerokim czole, czarne oczy, dziób ( czarny u czarnych i niebieskich gołębi, u pozostałych barwy rogu do jasnej) i długa szyja. Ta ostatnia ma duże znaczenie, ponieważ jedynie na długiej szyi dobrze zarysowuje się peruka. Pierś u murzyna szmalkaldzkiego powinna być szeroka, średnio rozwinięta, ogon długi i dobrze złożony. Peruka murzyna szmalkaldzkiego składa się z trzech części: woalu( na przedniej części szyi), kapelusza( pióra pokrywające ciemię głowy) i grzywy( na tylnej części szyi). Jeszcze do nie dawna występowały tylko murzyna szmalkaldzkie czarne (na białym tle upierzenia głowa, podgardle, górna przednia część szyi, pióra wierzchniej i spodniej okrywy ogona oraz sterówki są czarne), obecnie na wystawach pojawiają się osobniki niebieskie, czerwone, żółte i srebrzyste.